بهره‌گیری از تهویه‌ی طبیعی آتریوم در بهبود مصرف انرژی ساختمان
منتشر شده در شماره سوم و چهارم فصلنامه معماری و انرژی
نویسنده مسئول:
همکاران:
درباره‌ی مقاله:
با توجه به بحران انرژی و تغییرات اقلیمی در سطح جهان، سیاست‌های کلان کشورها بیش از گذشته متوجه‌ی بهره‌گیری از انرژی‌های پاک و در نتیجه کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای در جهت جلوگیری از پیشرفت سریع گرمایش جهانی گردیده است. با توجه به اینکه انقراض بشر در آینده، در اثر افزایش گرمای جهانی و استفاده‌ی بیش از حد از سوخت‌های فسیلی امری بسیار محتمل است، تاکنون 195 کشور بر آن شده‌اند تا مانع از این رویداد ویرانگر شده و برای بقای نسل بشر و سایر موجودات زنده در زمین کوشش نمایند. ساختمان‌ها یکی از عمده‌ترین مصرف‌کننده‌های انرژی هستند، که در حدود 40 تا 50 درصد از انرژی کشور را به خود اختصاص داده‌اند. معماری، در چگونگی طراحی این ساختمان‌ها با رویکرد مدیریت و کاهش مصرف انرژی، نقش بسزایی ایفا می‌کند. با طراحی صحیح این ساختمان‌ها و بهره‌گیری از روشنایی روز، گرمایش و سرمایش غیرفعال و نیز تهویه‌ی طبیعی، می‌توان تا میزان زیادی در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرد. از میان انواع روش‌های غیرفعال تأمین انرژی، آتریوم‌ها به عنوان فضای میانجی، و با ایجاد یک خرداقلیم، می‌توانند شرایط آسایش را در محیط داخل فراهم آورند. برای دستیابی به شرایط آسایش حرارتی داخلی از طریق طراحی تهویه‌ی طبیعی مطلوب در آتریوم، دو رویکرد اصلی طراحی ذکر شده است که شامل: طراحی عناصر و پیکربندی آتریوم و اجرای مناسب تکنیک‌های تهویه است. آتریوم‌ها می‌توانند به گونه‌ای طراحی شوند که توانایی ایجاد تهویه‌ی طبیعی را داشته باشند. مزیت اصلی استفاده از تهویه‌ی طبیعی در طراحی ساختمان نه تنها کاهش مصرف انرژی و هزینه‌ها، بلکه فراهم کردن آسایش قابل قبول و سلامتی است. تفاوت فشار در داخل و خارج محیط، نتیجه‌ی عواملی مانند باد و نیروهای محرک شناور است که موجب حرکت هوا در سراسر ساختمان می‌شود. بنابراین طبق مطالعات انجام شده برای بهره‌گیری از تهویه‌ی طبیعی مناسب در آتریوم‌ها، توجه به فاکتورهای گوناگون در داخل و خارج این فضا مورد نیاز است؛ فاکتورهای خارجی شامل نوع اقلیم و اثر باد است و از فاکتورهای داخلی می‌توان به خاصیت ناشی از شناوری در فضای آتریوم، بارهای حرارتی داخلی، تکنیک‌های تهویه در طراحی آتریوم و سیستم‌های کنترل تهویه‌ی طبیعی اشاره کرد.
راهنمای استناد به مقاله:
جهت ارجاع این مقاله در اثر پژوهشی خود می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
فخرالساعه، فاطمه؛ طاهباز، منصوره؛ دیواندری، جواد؛ 1398؛ بهره‌گیری از تهویه‌ی طبیعی آتریوم در بهبود مصرف انرژی ساختمان؛ فصلنامه معماری و انرژی؛ تهران؛ شماره سوم و چهارم؛ ص 51-56.
نسخـه چاپــی
قیمت: 480000 تومان
ارسال توسط پست
- سخن سردبیر
پرهون پرگاری، کارشناس ارشد معماری و انرژی
- پایدارسازی معماری، نقدی بر اصالت معماری در معماری (های) پایدار
نظام‌الدین عنبری روزبهانی، دکتری معماری
- نقش رفتارهای پایدار در کنترل و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی
سوسن مؤمنی موکویی، کارشناس ارشد معماری
- بلاتکلیفی بهینه‌سازی مصرف انرژی ساختمان‌ها در کشور (بخش دوم: یارانه‌ی انرژی چیست؟)
بهروز کاری، دکتری فیزیک ساختمان
- واکاوی معنای پویایی در معماری و توسعه‌ی شهری پایدار
محمد امین طاهری، کارشناس ارشد معماری
- معماری ایران از منظر صرفه‌جویی انرژی
محمدرضا حائری، معمار و شهرساز؛ پانته‌آ رضوانی‌پور، کارشناس ارشد معماری و انرژی؛ شبنم‌السلدات اسماعیلی، کارشناس ارشد انسان‌شناسی
- نگاهی گذرا به پایداری در نمای ساختمان
گروه فنی پژوهشی فصلنامه‌ی معماری و انرژی
- اهمیت قاب‌های بدون قالب در معماری پایدار
پویا خزائلی پارسا، کارشناس ارشد معماری
- ارزیابی کلی مطالعات اقلیمی در طرح‌های جامع و تفصیلی شهری
محمد شیخی، دکتری شهرسازی؛ مینو توکلی‌زاده، کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری؛ پرهون پرگاری، کارشناس ارشد معماری و انرژی
- بهره‌گیری از تهویه‌ی طبیعی آتریوم در بهبود مصرف انرژی ساختمان
فاطمه فخرالساعه، دانشجوی کارشناسی ارشد معماری؛ منصوره طاهباز، دکتری معماری؛ جواد دیواندری، دکتری معماری
- ساختمان‌های سبز در مالزی
سعید مقیمی، دکتری معماری و انرژی
- خانه‌درختی پایدار
گروه فنی پژوهشی فصلنامه‌ی معماری و انرژی
- بهره‌گیری هوشمندانه از مفاهیم معماری بومی در بناهای معاصر
فهیمه دربان، کارشناس ارشد معماری و انرژی
- اقتصاد ناپایدار، محیط زیست ناپایدار
گروه فنی پژوهشی فصلنامه‌ی معماری و انرژی
- گزارشات اقلیمی، شاخص زیست-اقلیمی ساختمانی (کاشان)
دفتر مطالعات اقلیمی فصلنامه‌ی معماری و انرژی
نسخـه چاپــی
قیمت: 480000 تومان
ارسال توسط پست
© Copyright 2017-2025 ae-mag.ir | Energy and Architecture Magazine . All rights reserved.
ISSN 2645-5994
سخن سردبیر:
سال اول | شماره سوم و چهارم
طی چند سال گذشته تمرکز جامعه‌ی معماری بر مباحث پایداری و انرژی، رشد قابل توجه و انکارناپذیری داشته است. کثرت مقالات علمی- دانشگاهی و تلاش برای طراحی و اجرای ساختمان‌های سبز و پایدار، خود گواهی است بر این اقبال روزافزون، اقبالی که همچون بسیاری از موارد دیگر در این عصر پُر شتاب، ناآگاهانه کمیت را بر کیفیت ارجح دانسته و به نمایش ظاهر، بسنده کرده است. شتابی که متأسفانه در بیشتر مواقع به جز پدید آوردن فرهنگ سطحی‌نگری و عبور زود هنگام از مفاهیم عمیق و کاربردی، دستاورد دیگری نداشته است. شاید هم دوره‌ی گذاری است گریزناپذیر، که با صَرف زمان و آزمون‌های تجربیِ پرهزینه، ضرورتِ تعمیق، از پس دریافت‌های شهودی نمایان گردد. به هر روی در زمانه‌ای هستیم که هر تصمیم و عملکرد فردی در ابعاد خُرد یا کلانِ ساخت و سازهای رایج، می‌تواند تأثیری عمیق بر پایداری زیست محیطی بگذارد. محیط زیستی که گسترش فعالیت‌های ناپایدار اقتصادی، آن را به ورطه‌ی نابودی خواهد کشید و اقتصادی که بدون منابع زیستی هیچ است. همه می‌دانیم مفاهیم توسعه‌ی پایدار بر اصلِ تأمین نیاز حال، با توجه به حفظ و نگهداشت منابع برای آیندگان استوار است. دگر چگونه باید دریافت که رفاه نسل حاضر و نسل‌های آینده، وابسته به حیات کره‌ی زمین است؟ زمین و طبیعتی که انسان خردمند امروزی، خود بخشی از آن بوده و در برابر حیاتش مسئول است! چنانچه چالش این قرن، مواجهه با منابع محدود باشد، خلاقیتِ تعامل با محدودیت‌ها نیز هنر معماری است. به ویژه که مطابق آمار رسمی سهم قابل توجه هدررفت و مصرف بی‌رویه‌ی انرژی، در بخش ساختمان و مسکن متمرکز باشد، آنگاه یک الزام است که با خلاقیت و به‌کارگیری تمهیدات معمارانه، نقش مؤثری در کاهش آلاینده‌های زیست محیطی و به طبع آن ترویج و گسترش توسعه‌ی پایدار ایفا کنیم. نقشی که معماران دیروز به وضوح و در عمل به آن دست یافته بودند و حاصل آن چون گنجینه‌ای غنی در برابر دیدگان این نسل به یادگار مانده است. کاملاً مبرهن است که مقصود نه ترویج بازگشت به گذشته است نه تقلید از عناصر معماری آن دوران، بلکه هدف شناخت مفاهیم کاربردی و مؤثری است که با چاشنی خلاقیت معمار امروزی، می‌تواند متناسب با شرایط روز ارائه و به کار گرفته شود. حرکتی پویا که از تعهد و مسئولیتی اجتماعی- انسانی نیرومند است. با وجود گستردگی عوامل مؤثر بر تحقق پایداری و مدیریت انرژی در ساختمان، لزوم شناخت و مطالعه‌ی عملکرد عناصر کاربردی آشکار است تا ضمن انتخاب و تجمیع راه‌حل‌های مناسب، کارآمدترین استراتژی برای پروژه تعریف و در دستور کار قرار گیرد. از طرفی توجه به این نکته مهم است که جهت دستیابی به حالت بهینه و کارا، علاوه‌بر شناخت مفاهیم پایداری و آگاهی از تکنولوژی‌های کارآمد، ارزیابیِ عملکرد عناصر مختلف ساختمان در تعامل با یکدیگر و شرایط خاص پروژه نیز حیاتی است، که البته نیازمند محاسبات علمی و تحلیل‌های تخصصی خواهد بود؛ کمبودی که می‌تواند با حضور متخصصین پایداری و انرژی در کنار تیم طراحی و اجرا به پُربودی متمایز بدل گشته و اثربخشی تمهیدات به کار رفته در این دوره‌ی گذار را میسر سازد. به هر حال، با تدقیق در مفاهیم پایداری و مشاهده‌ی نتایج پروژه‌های اجرایی می‌توان دریافت که صِرفِ الحاقِ عناصر سبز یا هوشمند بر بدنه و جان ساختمان، نه مرهمی بر درد است نه پاسخی بر نیاز! چه بسا افزونه‌ای باشد تحمیل یافته بر فرآیند ساخت و ساز، که با جریان زندگی در تجربه‌ی فردی ساکنین بنا نیز آشکار و هویدا گردد. چه هوشمندانه خواهد بود بهره‌مندی از آن مفاهیم عمیق و عناصر کاربردی که ریشه در فرهنگ و هویت ساکنین این مرز و بوم دارد و می‌تواند گره‌گشای چالش انرژی و تحقق پایداری در قرن حاضر باشد. بهره‌ای که طراحان پیشرو، آگاهانه از معماری بومی استخراج کرده و به شیوه‌ای شایسته و امروزی به کار بسته‌اند. شاید هم زمان آن است که از کاوش گرداگرد جهان به درون رجعت کنیم و پاسخ پرسش‌ها را از آنجا دریابیم.
سردبیر مهمان:
مهندس پرهون پرگاری
